Nieuwsbrief 9  © januari 1997 - 5e jaargang nr. 1 

ONDER HET VERGROOTGLAS

Mijn rubriek zal deze keer niet gaan over een zin of passage uit een Bob Evers-boek. Ik herinner mij een vaak gehoorde uitroep van Willem Waterman zelf.

"Het is goddôme je eigen schuld!" Zo sprak hij zichzelf bestraffend toe, als hij een enkele keer hondsziek was van overmatig alcoholgebruik. We mogen niet alleen de vrolijkste avonturen van de schrijver onder de loep nemen. Hij was immers geen doetje, geen zachtaardige kinderboekenschrijver. Willem was een romantische rouwdouw met het hart van een padvinder.

Het is prijzenswaardig aan de eerlijke court métrage die Freddy Veenstra over de schrijver heeft gemaakt (De erfenis van een zonderling, een documentaire over Willem van den Hout, 22 minuten, 1996) dat hij daarin een veelzijdig portret van de controversiële figuur heeft geschetst, zonder de discussie over de minder prijzenswaardige kanten van Willem uit de weg te gaan. Omdat het portret niet louter een verheerlijking is, wordt daarmee de dubbelzinnige figuur des te meer recht gedaan. Het is een mooie, eerbiedige film geworden, die zeker in aanmerking komt voor landelijke uitzending door een van de omroepen.

Dat komt in de eerste plaats door de ontroerende getuigenis van Marie-José van den Hout, die het niet altijd even gemakkelijk heeft gehad met haar eerst gevierde en later verguisde broer. Dan is het bijna griezelig om Willem - in zeer kritische variant - weer tot leven te zien komen in zoon Paul: zelfde snor, zelfde stem. Ondanks alle vraagtekens die hij plaatst bij de onduidelijke houding van zijn vader, blijkt zijn liefde uit het schitterende kroeggedicht dat hij voorleest.

We zien een kostelijk en aanschouwend optreden van de zeer gewaardeerde archivarissen Ton en Hans Kleppe op de Kaag. Zij vertolken het Bob Evers-sentiment met verve. Bob Evers-kenner John Beringen legt in een oogwenk een schitterende parallel tussen het morele dilemma in Willems leven, en dat van Bob die met de kapers moet meewerken.

Ten slotte zien wij ook nog een paar glimpen van het Bob Evers Genootschap, tijdens de eerste plenaire vergadering na de oprichting in 1972. Wie zijn deze heren? Ik spreek hier op persoonlijke titel, maar de lezer weet misschien dat ondergetekende een van de bestuursleden is. Dit genootschap bestaat louter uit het bestuur. Waarom?

Ook al zijn de handelingen van het Genootschap, in overeenstemming met de geest waarin het bestuur gewoon is te vergaderen, strikt geheim, ik voel mij toch geroepen uit te leggen dat het Genootschap bestaat - niet louter gedreven door monomane bezetenheid met de serie maar - bij gratie van de bijzondere band die alle bestuursleden persoonlijk met de schrijver gehad hebben. Dat de naam van de schrijver en de serie een ware renaissance hebben beleefd, is een van de bereikte doelstellingen waarop wij misschien trots mogen zijn.

Zo vertelt Frans Verpoorten (dankzij wie er onschatbaar beeldmateriaal bewaard is gebleven over Willems laatste jaren) hoe hij de schrijver leerde kennen in een waar Bob Evers-avontuur (inclusief blikken ham en ananas, en scheurende auto's).

Onze voorzitter Peter Muller belicht, op zijn onnavolgbare, waardige wijze, de meer tragische kanten van zijn betreurde vriend.

Coen van der Linden, die misschien wel het meest intensief met Willem is omgegaan, in goede en slechte jaren, doet op sonore wijze verslag van het afscheid met de immer (en vaak ook tegen spoken) strijdende meester, die het eindelijk had opgegeven en terug naar huis ging, "als een vermoeide, zieke olifant, die het bos intrekt om te gaan sterven."

En ik zelf, die eveneens in een halve zoon/vader-relatie met de schrijver stond, en die de positieve en minder positieve kanten van de omgang met Willem als een verrijking beschouw, stel mij voor hoe dit ook zijn laatste woorden geweest moeten zijn:

"Het is goddôme je eigen schuld!" Geerten Meijsing

© 1997 Hans en Ton Kleppe, Jacoba van Heemskerckstraat 7, 3351 SP Papendrecht

Naar de inhoudsopgave van deze nieuwsbrief
Naar de rubriek "de Bob Evers-nieuwsbrief" (algemene informatie)
Naar de homepage