Nieuwsbrief 21  © oktober 2002 - 10e jaargang nr. 3

"Vliegtuigsmokkel" als strip

Het Algemeen Dagblad verraste vriend en vijand op 14 augustus 2002 met de volgende kleine opmerking op de strippagina: "Vanaf morgen komen er op deze plaats nieuwe strips. Agent 327 komt volgend jaar terug. Deze winter volgt een serie nieuwe avonturenstrips van verschillende tekenaars, waaraan op dit moment volop wordt gewerkt. De eerste begint in november: Bob Evers, een serie avonturen gebaseerd op de populaire jongensboeken.".

De nieuwsbriefredactie ging op zoek naar meer informatie en kwam terecht bij Koen Wynkoop, zelf al vijfendertig jaar een fan van de serie. Met hem had de redactie het volgende vraaggesprek.

Wie heeft het idee bedacht om Bob Evers als strip te laten verschijnen?

Ik, zei de gek. Op een gegeven moment ging het op de BE-mailinglijst voor de zoveelste keer over het feit dat de boeken van Willem in feite kant-en-klare scenario's zijn. Ik ben toen puur voor de lol en geheel zonder doel begonnen "Drie jongens als circusdetective" [want dat speelt in de omgeving waar ik ben opgegroeid] tot filmdraaiboek om te schrijven. Onder het motto: niet praten maar doen, maar natuurlijk zonder ooit een daadwerkelijke realisatie voor ogen te hebben. Enfin, met schetsjes van locaties en camerastandpunten, de hele mikmak. Papier kost immers niks en is geduldig. In het voorjaar van 2001 was ik toen bij Hans van den Boom van Arboris op bezoek, die stripuitgever is en werkelijk kasten vol albums heeft. En daar viel het kwartje.
Kun je iets meer vertellen over de aanloopfase? Was het AD er vanaf het begin bij betrokken?
Nee. Ik ben helemaal in mijn eentje begonnen. Hans zit al decennia in het stripvak, en vond het wel een prachtidee en een strak plan, maar schatte de reële kansen gering in. Het uitgeven van zo'n album kost nu eenmaal veel geld, en híj zou het risico aan moeten gaan. Ondanks zijn 'nee' steunde hij mij met waardevolle adviezen en ik ben gewoon begonnen met schrijven. Toen hij de resultaten zag ging hij ook om. Vervolgens hebben we allemaal plannetjes ontwikkeld, die uitgingen van sponsoring door diverse liefhebbers. Van één enkel album, dus - verder dan dat durfden we toen zelfs in onze stoutste dromen nog niet te gaan. De voorpublicatie, die natuurlijk een geweldige steun is voor stripalbums, hebben we te danken aan de tekenaar, wiens agent goede contacten heeft met het AD. En het AD is zo'n beetje het enige blad dat nog aan dergelijke strips doet. Die voorpublicatie levert natuurlijk ook wat meer op, wat de tekenaar uiteindelijk deed besluiten in het project te stappen. Sinds maart 2002 werken we nu aan "Een vliegtuigsmokkel met verrassingen", de voorpublicatie begint binnenkort en tegen het voorjaar van 2003 ligt het eerste album in de winkels.
Waarom deel 25? Was het niet logischer geweest om bij deel 1 te beginnen?
Wat is logisch bij Willem? En is deel één nou Overval of Zuidzee? We wilden in elk geval beginnen met een deel dat in Nederland speelt. En niet gelijk met een trilogie, want we dachten aanvankelijk heel bescheiden aan een enkel albumpje. In aanmerking kwamen dus Caravan, Kabaal, Vliegtuigsmokkel en Stampij. Eerst werd het Kabaal, waarvan het scenario dan ook al grotendeels ontwikkeld is.
Kabaal? Maar daar komt Bob Evers helemaal niet in voor; is dat niet wat raar? Weet het AD dat eigenlijk al?
Bij ruim vijf miljoen verkochte Bob Evers boeken zullen er bij het AD toch ook wel een paar liefhebbers rondlopen? Kijk, wíj besluiten welke delen we bewerken, en Kabaal is nu eenmaal een visueel zeer attractief verhaal. Stad, zee, strand, bossen en beesten, boten en meren, echt alles zit er in. En dat Bob in Kabaal geen rol speelt, ach .. voor mij is Arie toch de geheime hoofdrolspeler. Maar dat het uiteindelijk toch Vliegtuigsmokkel is geworden, is inderdaad omdat het ons niet zo'n slim idee leek om de serie te beginnen met een deel waarin de naamgever ontbreekt .. het AD bereikt nu eenmaal een enorme massa mensen, met wie we natuurlijk ook rekening moeten houden.
Dus er komen bij succes nog meer delen in een stripbewerking? Kun je daar al iets meer over vertellen?
Dat het niet bij één album blijft staat al vast. De plannen voorzien voorlopig in vier voorpublicaties in vier jaar, en evenzoveel Arboris-albums. En heel stiekem hoop ik er natuurlijk op om in 2034 een keurig rijtje van 32 stripalbums op de plank te hebben staan. Kunnen we tegen die tijd eens gaan nadenken over Fort B, Ruilmatroos en de delen van Peter de Zwaan ..
Hoeveel gaat zo'n stripboek kosten, is dat al bekend? Dat wordt zeker ook bij De Eekhoorn uitgegeven?
Nee, nee, bij Stripuitgeverij Arboris van Hans van den Boom. Ik dacht dat het album een euro of zeven, acht gaat kosten, maar dat moet je Hans vragen. Wel weet ik dat er voor de echte verzamelaars ook een hardcoverversie komt, die is natuurlijk een stuk duurder. En er komen zelfs versies in het Duits en het Deens, want in die landen geeft Arboris zijn albums ook uit.
Hoe zit het dan met de rechten? Lift De Eekhoorn mee met het gehoopte succes? Dat verdienen ze eigenlijk niet, nadat ze de delen van de hand van Willy van der Heide zo hebben laten versloffen en uiteindelijk verramsjt.
Tja. De rechten van alles wat ook maar met Bob Evers te maken hebben liggen nu eenmaal bij De Eekhoorn, die overigens heel positief reageerde op onze plannen. Arboris heeft nu de exclusieve striprechten op de serie verworven. En ik hoop dat de uitgever flink profiteert, want dat zou betekenen dat de serie stripalbums goed loopt.
Is de tekenaar zelf ook een Bob Evers kenner?
Hans van Oudenaarden - bijna iedereen in dit project heet Hans - is hard op weg. Wat ik heel grappig vond, is dat hij bijna alle bekende jeugdboekenseries kent, maar Bob Evers altijd gemeden heeft: omdat hij de illustraties zo vreselijk vond, zei hij. Maar hij heeft inmiddels een paar delen gelezen en hij heeft de smaak te pakken. Geen wonder, de boeken van Willem zijn nu eenmaal fantastisch.
Denk je dat hij de sfeer van het boek dan wel juist kan treffen?
Ja. Maar mijn mening is natuurlijk gekleurd. Daarom verwijs ik graag naar die van andere BE-kenners die al een paar pagina's hebben kunnen bekijken en die enthousiast zijn. Trouwens, ook niet-BE'ers en mensen die weinig affiniteit met strips hebben, reageren positief. Wat me niet verbaast, want Van Oudenaarden is een prima, prima striptekenaar. Omdat hij nog geen eigen serie op de markt heeft is hij bij het grote publiek nog onbekend. Maar dit wordt echt mooi, en echt Bob Evers.
Hoe gaat dat 'stripmaken' eigenlijk in zijn werk?
Ik ben begonnen met Van Oudenaarden uitvoerige beschrijvingen te sturen van Arie, Jan en Bob. Na heel wat heen-en-weer gemail zagen de jongens er echt uit zoals we ons voorgesteld hadden. En dat stripmaken, tja .. ik zei daarnet al: de boeken van Willem zijn eigenlijk al kant-en-klare scenario's. We voeren dus alleen maar uit wat hij ons zegt, en houden ons zo precies mogelijk aan het boek. Ik bewerk de oorspronkelijke tekst tot verschillende scènes, zoek uit wat de belangrijkste momenten en mooie cliffhangertjes zijn. Dan maak ik een pagina-indeling, verzin de plaatjes, of ze groot of klein zijn, de camera-instellingen, wat de voorkomende figuren doen en zeggen, een beetje achtergrond .. op basis daarvan slaat Van Oudenaarden aan het schetsen. En die schetsen bespreken we dan tot we het over de definitieve versie eens zijn. En dat gaat, met vallen en opstaan, inmiddels heel behoorlijk.
Wanneer kunnen we meer zien? Want mijn vraag naar de sfeer heb je eigenlijk nog niet beantwoord.
Wat betreft je vraag naar de sfeer: het wordt echt Bob Evers, hoor. Een vrij klassieke strip met een duidelijk vijftiger jaren-karakter, met een heldere penseellijn. Van Oudenaarden zet de acteurs in het verhaal kundig neer, het zijn geen rare poppetjes, geen karikaturen, maar ook geen fel-realistische types. Eigenlijk precies wat je je voorstelt bij het lezen van een Bob Evers. Ook de inkleuring treft de sfeer. En meer zien? De nieuwe Nieuwsbrief kan toch illustraties opnemen? Maar daarvoor moet je bij de Hansen zijn ..
Hartelijk bedankt voor dit interview. We kijken met grote interesse uit naar deze Bob Eversrevival en wensen je veel succes met deze activiteit.

Naar de volgende pagina van deze Nieuwsbrief
Naar de inhoudsopgave van deze Nieuwsbrief
Naar het overzicht van alle nieuwsbrieven
Naar de index op de Nieuwsbrief
Naar het site-overzicht