terug naar de overzichtspagina

NOMINATIE 27
(uit: Een speurtocht door Noord-Afrika)

Berini minderde plotseling vaart en sloeg een flauw afgetekend pad in, dat links tussen de heuvels leidde. Het pad kronkelde enkele honderden meters tussen bosjes en hellingen door, beschreef dan een halve cirkel om een vrij steile heuvel heen die iets hoger was dan de rest en eindigde voor de dubbele stalen deuren van een bunker. De deuren waren felrood gelakt en erop prijkte een opschrift:

ANGLO-ITALIAANSE FILMONDERNEMING
d'Imago N.V.

Het felle licht der autolampen schitterde in de rode lak. Berini stapte uit, en trok een bos sleutels uit zijn zak.
„Ha — we gaan een film maken,” zei Crick. „Gezellig.”
„Kop dicht,” snauwde de man naast hem.
„Laat hem maar een beetje kletsen,” suste Berini. „Hij zegt wel genoeglijke dingen.”
De bunkerdeuren hadden twee sloten: een boven en een beneden. Berini draaide hen open, trok de zware pantserdeuren naar buiten, schoof weer achter het stuur en reed de zwarte auto naar binnen, in een betonnen garage die slechts één smal deurtje had dat verder naar binnen leidde. Darry kende deze bunkers. De garage, die soms was ingebouwd, lag altijd aan de achterzijde en soms was die helemaal niet met de rest van de bunker verbonden en soms wel, maar dan door een lange, smalle betongang met pantserdeuren.
„Buitendeuren dicht,” beval Berini.
Andreas stapte uit en trok de buitendeuren dicht. Hij lette niet zo scherp meer op Darry, nu zij eenmaal veilig binnen deze bunker waren. De motor van de auto stond nu af en de stilte binnen de koele betonwanden was zwaar en onheilspellend. Berini zocht weer naar zijn sleutelbos, draaide twee schakelaars in de wand om en opende de smalle deur die in de betongang leidde.
„Kom maar mee, Clark Gable.”
Crick schuifelde met zijn geboeide enkels achter hem aan, de electrisch verlichte, koele gang in, die schuin omhoog leidde tot aan een tweede deur. Ook deze werd geopend. Andreas, vlak achter Darry lopend, lette goed op dat zijn gevangene steeds minstens vijf meter achter Berini bleef. Crick lette terdege op deze dingen. Het bewees hem de graad van ervaring en waakzaamheid van zijn bewaker. Na de tweede deur maakte de gang een hoek van negentig graden naar rechts; daarna begon zij te dalen. Weer een deur; ditmaal met twee schietgaten ernaast. Deze gaf toegang tot een vierkante, hoge ruimte waarop naar zes zijden deuren uitkwamen. Alles was van beton en staal en keurig onderhouden. Op een deur links stond:

PROJECTIERUIMTE.

Een tweede had als opschrift:

ONTWIKKELRUIMTE.
Niet binnengaan als rode lamp brandt.

„Keurig, keurig,” prees Darry, rondkijkend. „Ontwikkelen jullie hier filmpjes voor de Engelse toeristen?”
„Wij doen hier vele dingen,” zei Berini droogjes, „zoals u waarschijnlijk wel vermoedt. Ik wil het u met genoegen mededelen, want de kans dat u deze bunker pratende verlaat is uitermate gering. Wij zijn het enige filmbedrijf in geheel Tripolitanië, dat in staat is, films op te nemen, deskundig te ontwikkelen en af te drukken. Wij beschikken over een complete geluidsopname-installatie en verschillende belangrijke opdrachten voor de nasynchronisatie van films in verschillende talen zijn ons ten deel gevallen.”
Hij stond in het midden van de betonnen hall en stak dit hele verhaal af met duidelijk merkbare trots. Darry keek hem ietwat verbaasd aan. Hij was er volkomen zeker van, dat deze man Berini het hoofd of een der hoofden was van de valsemuntersbende die Europa een jaar lang met kunstig nagemaakte dollarbiljetten had overstroomd. Was het mogelijk dat deze misdadiger werkelijk ook nog hart en ziel had voor dit filmbedrijf in zulk een vreemde uithoek als Tripolitanië?
„Niet gek,” zei Darry, „om een filmbedrijf te gebruiken als dekmantel voor een valsemunterij.”
Berini fronste.
„Het is veeleer andersom gegaan, mijn vriend. Dit filmbedrijf bestond al; compleet met bunker en stalen deuren. Pas een jaar of twee later kwam ik op het denkbeeld hoe ideaal deze plaats was voor het inrichten van een valsemunterswerkplaats. Onder deze bunker ligt namelijk een tweede ziet ge, een tweede bunker, die kleiner is, maar waarvan het bestaan totaal onbekend was tot ik haar min of meer bij toeval ontdekte. En die tweede bunker zult ge van nabij leren kennen.”
Hij deed een deur rechts open die tot een nieuwe betongang toegang gaf.
Andreas porde Darry aan.
„Kom op... We gaan een verdieping lager.”
Vijf en twintig meter diep de gang in, op een plaats tussen twee electrische peerlampen in, hield Berini halt.  
Links in de betonwand was een stalen luik. Zulke luiken had Darry meer gezien: zij gaven toegang tot de ventilatiekokers die voor luchtverversing zorgden. Dit luik was alleen groter dan normaal, maar ook dat was niet vreemd — hij kende die kokers in alle maten en afmetingen. Berini schoof het luik omhoog — het werkte met tegenwichten over katrolletjes, net als 'n schuifraam —bukte zich en stapte de donkere koker in. Darry kreeg een por in de rug en had enige moeite hem te volgen, met zijn geboeide enkels, maar Andreas hielp hem, hoewel onzacht, met enkele fikse duwen. Een lamp flitste aan en Darry zag dat de koker naar rechts een zijgang had van iets minder dan manshoogte. Drie meter verder begon deze koker af te hellen. Berini ging voorop. Crick volgde hem op enkele meters afstand en Andreas sloot de stoet. Zeker zestig meter ver bleef de gang onder een vrij scherpe hoek naar beneden hellen en Crick schatte dat zij ongeveer 25 meter moesten zijn gedaald, beneden de bovenste bunker, toen de vloer weer vlak werd, toegang gevend tot een kleine hall met aan drie zijden deuren. Berini stopte. Ook hier brandde in het plafond een peerlamp.
„Ziehier onze werkplaats, mijn vriend. Ik heb geen lust, veel tijd te verliezen, want ik moet terug naar mijn comfortabele villa.” — Een deur rechts zwaaide naar binnen open en licht flitste aan. — „Hier zijn de cliché- en tekeninrichting, de graveurswerkplaats en de drukkerij. Alles tip-top en eerste klas materiaal, rechtstreeks uit Engeland geimporteerd.” — Hij zag Darry's ogen snel over de goed geoliede, kleine drukpers gaan, en vandaar naar de cliché-inrichting met smetteloze porseleinen baden en vakkundig gelegde electrische draden. „Beter dan de meeste amateurige munterswerkplaatsen in grote steden, nietwaar?” — Zijn stem was even vol van trots als toen hij, boven, over zijn filmbedrijf sprak. Hij verliet de werkplaats en opende de middelste deur. „Hier is mijn administratie.” — Het aanflitsende licht toonde enkele groen stalen archiefkasten en... een tafel vol speelgoedtreintjes. „Hier werk ik mijn plannen uit,” verklaarde Berini. „Het idee van deze treintjes was ook van mij.” .

terug naar de overzichtspagina volgende