Nieuwsbrief 12  © juli 1998 - 6e jaargang nr. 2 

Feuilletons van Willy van der Heide 1943-1960

door Evert van der Spek

In de Bob Evers-nieuwsbrief nr. 10 van juli 1997 schreef Henk Bergman in zijn column over de verbijsterende Encyclopaedia Apriana, dat hij bezwaar maakt tegen het raadplegen van secundaire literatuur als bronnenonderzoek. Ik sluit mij bij deze kritische kanttekening gaarne aan. De opmerking van de auteur van de Apriana, Roger Schenk, in zijn boekwerk dat 'de pocketedities nu eenmaal voor een breder publiek bereikbaar en in te zien zijn' snijdt geen hout: met uitzondering van de betrekkelijk kleine groep van Bob Eversfanaten en -liefhebbers is vrijwel niemand echt geïnteresseerd in een uitvoerig inhoudelijk onderzoek van de serie.

Door uitsluitend gebruik te maken van de pocketedities van de Bob Evers-serie wordt zowel Roger Schenk als de auteur van 'Het verschijnsel Bob Evers', John Beringen, geregeld op een verkeer spoor gezet. Voor dergelijke uitvoerige onderzoeken, zoals gepleegd door beide auteurs dient zoveel mogelijk basismateriaal te worden gebruikt. Ik kan mij dan ook niet aan de indruk onttrekken, dat het niet gebruiken van grondmateriaal eerder is te wijten aan het ontbreken van en een gebrek aan kennis over dit bronmateriaal. Indien de gebonden uitgaven van Bob Evers (en dan nog uitsluitend in eerste druk!), alsmede de vier over de Bob Evers-serie verschenen feuilletons zouden zijn onderzocht zou een en ander toch beter tot zijn recht zijn gekomen. Ik geef hiervan één klein voorbeeld: op bladzijde 664 van de Apriana wordt bij opmerking 566 van 'Drie jongens en een Caravan' vermeld:

'Eindhoven-Brussel via Antwerpen is een vreemde route!' Roger Schenk heeft gelijk met deze opmerking, maar is wel zo verstandig geweest deze zin niet als 'fout' te classificeren!
In de oerversie van 'Drie jongens en een Caravan' (Jeugdkampioen 4e jaargang nr. 16; aug. 1949) staat letterlijk vermeld op bladzijde 380: "Wat een gekke omweg. Brussel rechtstreeks is korter". De Hollander veegde het bierschuim van zijn lippen en haalde de schouders op. "Die kleine dikke met de sproeten wilde met alle geweld Antwerpen aandoen. Ze hebben tóch tijd genoeg." De laatste twee zinnen van deze passage zijn in het in 1953 verschenen boek volledig weggelaten! Waarom Arie Roos deze omweg wilde maken wordt in het feuilleton uitvoerig toegelicht.

De volgende feuilletons van Bob Evers zijn verschenen:

De Avonturen van drie Jongens in de Stille Zuidzee
Veertiendaags tijdschrift Jeugd eerste jaargang nr. 1 (22 mei 1943) t/m tweede jaargang nr. 15 (15 juli 1944)

Het verhaal is in grote lijnen gelijk aan het in 1950 verschenen boek 'Avonturen in de Stille Zuidzee'. Alleen werd Rob Evers gewijzigd in de Amerikaan Bob Evers, terwijl ook de teksten hier en daar zijn aangepast. Er is een afwijkend einde: Mickey Mouse (!) en Braggert worden door de drie jongens doodgeschoten; Warwick brengt het er levend vanaf en mag naar het jacht zwemmen.
Voor de boekuitgave werd dit einde blijkbaar toch niet verantwoord genoeg geacht en werd deze herschreven in de huidige versie (muiters doden elkaar).
In de 31 in 'Jeugd' verschenen afleveringen staan bijna 100 illustraties van Frans Mettes!

Drie Jongens en een Caravan
Tweemaandelijks tijdschrift Jeugdkampioen vierde jaargang nr. 7 (8 april 1949) t/m vierde jaargang nr. 24 (22 december 1949)

Het in 1953 verschenen boek wijkt fors af van de kortere versie uit de 'Jeugdkampioen'. Bovendien wordt er vrij intensief samengewerkt met de politie, een gegeven dat in het boek is verdwenen. In de Jeugdkampioen van 22 november 1949 wordt 'Een Overval in de Lucht' als zojuist verschenen vermeld. In feite is 'Drie jongens en een Caravan' dus een oudere uitgave!

Tumult in een Toeristenhotel
Tweemaandelijks tijdschrift Jeugdkampioen vijfde jaargang nr. 1 (8 januari 1950) t/m vijfde jaargang nr. 24 (22 december 1950)

Het verhaal is nagenoeg gelijk aan het in 1951 verschenen boek. Vonnie Vassar wordt in een aantal afleveringen hardnekkig 'Vonnie Valstar' genoemd.

Een Speurtocht door Noord-Afrika
Maandelijks tijdschrift Jeugdkampioen zesde jaargang nr. 11 (juli 1951) t/m achtste jaargang nr. 5 (mei 1953)

De beide voorgaande delen van deze trilogie (Drie jongens als Circusdetective en Een Dollarjacht in een D-trein) werden in de Jeugdkampioen zonder meer overgeslagen. Het feuilleton is nagenoeg gelijk aan de boekeditie, alhoewel er toch een aantal frappante verschillen zijn te ontdekken. Zo wordt 'Circus Bonzario' in het feuilleton 'Cicus Mikkenie' genoemd.

Overige feuilletons van Willy van der Heide:

De smokkelvaart van de Maia

Van dit (autobiografische) verhaal zijn twee feuilletons bekend:

Beide versies verschillen van elkaar:
In de Panorama-versie zijn de oorspronkelijke hoofdpersonen Huib Haket en zijn vrouw Corretje vervangen door Peter Schiperoort en diens echtgenote Inge. Ook speelt het Dutch Swing College een kleine bijrol.
Twee andere figuranten, die met Willy zijn meegereden naar Humbeek, Jack en Dick 't Hooft komen in de Panorama-versie in het geheel niet meer voor. Ook zijn de gelduitgaven enigszins aangepast aan de inflatie.
Voor de in 1972 bij uitgeverij Gemini verschenen boekuitgave van "De Smokkelvaart van de Maia" heeft Willy van der Heide voor het merendeel toch weer gebruik gemaakt van de Jeugdkampioen-versie. Alleen bleef Jack afwezig en werd Peter Schilperoort (zonder echtgenote!) toegevoegd, maar nu als bijfiguur.
De boekversie is overigens aanzienlijk uitgebreid met allerlei anekdotes, die soms op gespannen voet staan met de beide feuilletons.

De Drie Meisjes Rumoer

Onder deze eigenaardige titel verscheen in het weekblad Margriet no. 40 (oktober 1955) t/m no. 5 (februari 1956) in de vorm van een feuilleton een "Speels en spannend verhaal over de vreemde avonturen van drie Nederlandse meisjes in een Engels vacantiekamp" door Sylvia Sillevis.
Halverwege dit feuilleton verscheen bij uitgeverij M. Stenvert & Zn. te Meppel de boekuitgave "Drie meisjes en een Vacantiekamp" (alleen volgens de stofomslag; het boek zelf volgde de correcte schrijfwijze "vakantiekamp").
Voor de boekeditie heeft Willy van der Heide alias Sylvia Sillevis het feuilleton volledig herschreven. In de verhaallijn zelf zijn echter geen wijzigingen van betekenis aangebracht.
In 1980 verscheen bij uitgeverij Gradivus te 's-Gravenhage een herdruk van "Drie meisjes en een vakantiekamp" in een ongewijzigde versie.

Evert van der Spek - Pijnacker

© 1998 Hans en Ton Kleppe, Jacoba van Heemskerckstraat 7, 3351 SP Papendrecht
Naar de inhoudsopgave van deze nieuwsbrief
Naar de rubriek "de Bob Evers-nieuwsbrief" (algemene informatie)
Naar de homepage